Kapat

MENÜ

Navigation
Geri

Hüseyin Sadettin Arel

(d. 18 Aralık 1880, İstanbul - ö. 6 Mayıs 1955, İstanbul), Türk müzikbilimci ve besteci. Suphi Ezgi'yle birlikte Arel-Ezgi Sistemi'ni oluşturmuş, yazıları ve besteleriyle, geleneksel ses sistemi ve makamlara dayalı bir çokseslilik geliştirmeye çalışmıştır. Anadolu kazaskeri Dardağanzade Hacı Mehmed Efendi'nin oğludur. İzmir Fransız Koleji'ni bitirdikten sonra İstanbul'da medrese öğrenimi gördü. Ayrıca Hukuk Mektebi'ni bitirdi (1906). Adliye Nezareti müsteşarlığı (1911), Şûra-yı Devlet üyeliği (1913), Tapu-Kadastro genel müdürlüğü (1914), Şûra-yı Devlet Tanzimat Dairesi başkanlığı (1915-18) gibi resmî görevlerde bulundu. 1918'den sonra serbest avukat olarak çalıştı. Bu yıllarda müziğe olan ilgisi arttı. Şekerci Cemil Bey'den ud ve Türk müziği, Edgar Manas'tan armoni, füg ve kontrpuan öğrendi. Kompozisyon ve orkestrasyon konularında kendi kendini yetiştirdi. Hüseyin Fahreddin Dede'yle klasik repertuvarı ve eski müzik kuramlarını inceledi. Ayrıca, 1909-14 arasında Şehbal dergisini yayımladı ve bu dergiye müzik konusunda Bedi Mensi takma adıyla makaleler yazdı.
Arel çok verimli bir bestecidir. Gençliğinde Batı müziği tarzında besteleyip sonradan yaktığı yüzlerce parça dışında, 500'den çoğu teksesli olmak üzere çeşitli formlarda 600 dolayında bestesi vardır. Yirmi beş yaşından beri bestelediği teksesli yapıtlarının büyük çoğunluğunu Mevlevi ayini, durak, ilahi, şarkı, beste, ağırsemai, yürüksemai gibi formlardaki sözlü yapıtlar oluşturur. Toplam 116 teksesli çalgı yapıtının çoğu peşrev ve sazsemaisi formlarındadır. Yaşamının son yıllarında bestelediği çoksesli yapıtlarının çoğu ise, çeşitli çalgılar ve sesler için ikilemeler, üçlemeler, dörtlemelerdir. Arel'in bestelerinin birçoğu hiç seslendirilmemiştir. Bunun nedenleri, genellikle çalgıcıdan ya da ses sanatçısından teknik yetkinlik bekleyen, yeni bir melodik kurgu ve geçki anlayışı ortaya koyan bu yapıtları, geleneksel tarzı sürdüren icracıların yadırgamış olması ve Arel'in öğrencileri arasında usta icracıların bulunmamasıdır.
(AnaBritannica, c. 3, s. 23, 1993)

www.kitapavrupa.com'a git.